Bụi mịn – Tìm hiểu nguyên nhân, tác hại và biện pháp phòng chống

Bụi mịn là một trong các chủ đề nóng trong những năm gần đây. Khi mà sự xuất hiện của nó ngày càng phổ biến. Đặc biệt trong đó có loại Bụi mịn Pm2.5, Pm10… được đánh giá là một loại khí nguy hiểm. Nó gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và bầu không khí ô nhiễm… Sự gia tăng của loại khí này ở các thành phố lớn như Hà Nội, HCM nói riêng và trên thế giới nói chung đã đến mức báo động. Vậy Bụi mịn là gì mà có sự nguy hiểm lan rộng như vậy? Hãy cùng Xử Lý Chất Thải tìm hiểu nhé.

Các khu công nghiệp, nhà máy dần tăng theo thời gian. Điều đó làm chúng ta không tránh khỏi việc các chất khí độc hại bị thải ra bên ngoài môi trường. Gây ô nhiêm bầu không khí nặng nề.

Bụi mịn xâm nhập vào bầu không khí
Bụi mịn xâm nhập vào bầu không khí

Thực trạng bụi mịn “xâm lăng” vào bầu không khí ở Việt Nam

IQAir cho biết: Vào 4/2020, Hà Nội đã phải đối mặt với một vấn đề mang tính toàn cầu – ô nhiễm không khí nặng nè. Khi mà một vài ngày trong tháng chiếm vị trí đầu tiên về mức độ ô nhiễm không khí trên toàn thế giới. Còn Thành phố Hồ Chí Minh hiện đang ở thứ 7. Đó chỉ là tính riêng hai thành phố lớn nhất ở Việt Nam, nếu xét cả Việt Nam nói chung thì đã ở trong top 15 nước ô nhiễm không khí nhất thế giới. Nguy hiểm, việc bầu không khí đang bị ô nhiễm như thế kéo theo hàng loại các loại bụi mịn siêu nhỏ. Loại này thậm chí nhỏ hơn đường kính sợi tóc của chúng ta rất nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Vậy bạn hiểu gì về bụi mịn?

Khái niệm bụi mịn là gì? 

Bụi (Particulate Matter) là một danh từ chỉ hỗn hợp gồm các hạt vô cơ và hữu cơ. Chúng ở hai dạng lỏng hoặc rắn. Tồn tại trong không khí và có kích thước vô cùng nhỏ. Được kí hiệu là PM

Dưới đây chính là bảng số liệu về kích thước của từng loại bụi mịn (được tính bằng micromet (μm).

Tên bụi mịn Kích thước
PM10 2.5 đến 10 μm
PM2.5 nhỏ hơn 2.5 μm
PM1.0 1µm
Bụi nano PM0.1 dưới 0.1 µm

 

Trong đó, có hai loại bụi siêu mịn đe dọa đến sức khỏe con người chính là PM1.0Nano. Và loại bụi mịn có tần số xuất hiện nhiều nhất hiện nay chính là PM2.5PM10. Hàm lượng của chúng trong dần nhiều đến mức báo động. Vì thế đã gây nguy hiểm đến sức khỏe của con người ngày nay.

Nguyên nhân xuất hiện bụi mịn

Nguyên nhân xuất hiện các loại bụi mịn được chia thành 2 nguyên nhân chính:

Do tự nhiên: Bụi chính là sản phẩm của các trận bão cát, bụi sa mạc, khói núi lửa… Nhưng đây là một trong các nguyên nhân chiếm ít nhất. Hầu như không đáng kể và sự xuất hiện không gây nguy hiểm cho người.

Do con người: Bụi là sản phẩm từ các hoạt động của con người. Hầu hết là do các hoạt động sản xuất trong đời sống như đốt nhiên liệu hóa thạch, các khí thải của nhà máy, xí nghiệp, các phương tiện giao thông (đặc biệt chạy bằng dầu diesel sẽ thải lượng bụi mịn nhiều nhất)

Bụi mịn xuất hiện do con người gây ra
Bụi mịn xuất hiện do con người gây ra

Trong những năm gần đây, Việt Nam chính thức “gia nhập” các nước ô nhiễm môi trường. Dễ dàng nhận thấy chính là có sự xuất hiện của các loại bụi siêu mịn như PM1.0, PM0.1. Và hàm lượng này vẫn chưa có dấu hiệu giảm.

Tác hại của Bụi mịn đối với con người?

Nhờ kích thước vô cùng nhỏ của mình. Bụi mịn sễ dàng len lỏi và xâm nhập vào cơ thể con người dễ dàng. Gây hàng loạt do bệnh cho con người, đặc biệt các bệnh liên quan đến đường hô hấp, ngoài ra còn có các bệnh về tim mạch… Với kích thước đo như trên, kích thước sợi tóc của chúng ta còn lớn hơn PM2.5… 30 lần. Đó là chưa kể hai loại bụi siêu mịn còn lại.

Kích thước bụi mịn so với sợi tóc

Những tác hại mà bụi mịn gây ra

Nếu chúng ta sống trong một bầu không khí chứa hàm lượng bụi mịn nhiều, thì  phổi của chúng ta dần tiếp nhận các loại bụi ấy, dần sẽ bị giảm chức năng, viêm phế quản mãn tính và có thể xảy ra trường hợp tử vong.

Ngoài ra, một bầu không khí chỉ toàn bụi thì chả khác gì tạo luôn làn sương mù chắn tầm nhìn khi tham gia giao thông và hoạt động đường phố. Khả năng lượng tai nạn giao thông từ đó tăng cao.

Theo nghiên cứu, nguyên nhân của căn bệnh nhiễm độc máu chính là do các vấn đề ô nhiễm môi trường gây ra. Máu khó đông sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tuần hoàn. Ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh, làm suy nhược và dẫn đến các bệnh tim mạch.

Ngoài ra còn có các bệnh như

Một số căn bệnh theo nghiên cứu bởi các chuyên gia do ô nhiễm không khí gây ra như là nhiễm độc máu ở nhau thai, trẻ sinh ra bị ít cân, tăng khả năng bị suy nhược thần kinh và tự kỷ, trẻ em sống trong không khí chứa bụi mịn sẽ khó phát triển chiều cao toàn diện, tỉ lệ mắc bệnh hô hấp cao. Ngoài ra còn gây nhiều bệnh ung thư do có các thành phần kim loại nặng trong bụi, tác động đến DNA và gây ra đột biến gen.

Các nhà nghiên cứu cho biết trong những năm gần đây, hàm lượng bụi mịn (đặc biệt là PM2.5) vẫn đang tăng 9μg/m3 mỗi năm. Khi mà không khí dần ô nhiễm như vậy cũng kéo theo các vấn đề sức khỏe, bệnh tật do ô nhiễm gây ra cũng ngày một tăng. Ước tính rằng trên thế giới có đến 4,3 triệu người chết mỗi năm do các bệnh do ô nhiễm không khí.

Các cách phòng chống bụi mịn hiệu quả

Không khí là một trong những tài nguyên quan trọng, nơi cung cấp cho ta lượng oxy để chung ta duy trì sự sống. Vậy mà ngày nay chúng lại bị ô nhiễm, có chứa hàng loạt khí độc, đặc biệt là bụi mịn. Vì vậy nó đã gây hại đến sức khỏe con người. Vậy có cách nào để làm cho bầu không khí trở nên ổn định hơn? Trước tình trạng này chúng ta không thể làm ngơ được.

Một số cách để phòng chống bụi mịn

  • Hạn chế dùng các phương tiện giao thông và nhiên liệu thải các chất độc hại, bụi mịn ra ngoài không khí
  • Ưu tiên dùng các nhiên liệu, vật dụng thân thiện với môi trường.
  • Tuyên truyền và nâng cao ý thức của người dân trong về việc bảo vệ môi trường không khí
  • Tích cực trồng rừng, cây xanh trong cộng đồng. Tạo các phong trào, trò chơi mang tính bảo vệ môi trường để cải thiện bầu không khí
  • Tránh xa những nơi có bầu không khí ô nhiễm, luôn mang khẩu trang chuyên dụng, lọc bụi khi ra đường. Dùng các thiết bị công nghệ tiến tiến như máy lọc không khí, lọc bụi ở nơi sinh sống và làm việc.
Dùng khẩu trang trước khi ra đường
Dùng khẩu trang trước khi ra đường
  • Có một chế độ dinh dưỡng ăn uống lành mạnh để cho hệ miễn dịch của chúng ta ngày càng tốt và thường xuyên tập sức khỏe,đó là điều cũng bảo vệ sức khỏe. Cách sinh hoạt và ăn uống tốt sẽ hình thành và duy trì lớp niêm mạc chống lại tổn thương tế bào, nâng cao sức đề kháng.
  • Phải giữ sạch sẽ mũi xoang để mũi của mình luôn tự duy trì khả năng lọc bụi tốt nhất.

Vậy bạn đã hiểu được những nguy hiểm đối với sự xuất hiện của bụi mịn rồi chứ? Hãy bảo vệ bản thân mình trước sát thủ vô hình này trước khi quá muộn.

nguồn: vesinhnhanh24h.com